Tanderosie, wat is het en hoe ontstaat het?

Gepubliceerd op 15 mei 2019 om 15:29

Tanderosie, wat is het en hoe ontstaat het?

Er wordt gesproken over tanderosie, wanneer het glazuur oplost door zuren uit dranken, voedingsmiddelen of maagzuur. Vaak wordt tanderosie onderschat, maar glazuur dat opgelost is, komt niet meer terug en kan zelfs geheel verdwijnen. Daarnaast slijt glazuur langzamer dan het onderliggende tandbeen, het dentine. Wanneer het erosieproces tot in het dentine is gevorderd, verloopt de erosie veel sneller.

 

Wat zijn de oorzaken van erosie?

Bij erosie wordt er onderscheid gemaakt tussen zuren afkomstig uit het lichaam (intrinsieke zuren) en zuren van buiten het lichaam (extrinsieke zuren).

Bij intrinsieke zuren zal het voornamelijk om maagzuur gaan. De maaginhoud vloeit terug naar de mond door bijvoorbeeld oprispingen of overgeven. Oprispingen kunnen meerdere oorzaken hebben. Denk hierbij aan brandend maagzuur, operaties aan de slokdarm, of spijsverteringsklachten. Bij mensen die lijden aan een eetstoornis en veelvuldig overgeven, kun je vaak ook veel tanderosie aantreffen.

Extrinsieke zuren kunnen slijtage veroorzaken bij veel, vaak en overdadig gebruik. Deze zuren kunnen zich in frisdranken en fruit bevinden. Waar vaak niet aan gedacht wordt, is dat bepaalde medicatie ook zuren kan bevatten.

Bepaalde beroepsgroepen werken veel met zuren, zij lopen een grotere kans op erosie. Dit geldt ook voor mensen waarbij de speekselproductie gering is.

 

Erosie door ‘moderne’ drankjes

In veel drankjes zitten veel ‘verborgen’ zuren. Van Cola weet iedereen wel dat het veel zuurder is, dan dat het smaakt. Van bijvoorbeeld Ice Tea en Red Bull wordt dit enorm onderschat, het smaakt immers mierzoet! Helaas zegt hoe iets smaakt, niets over de zuurtegraad. Door de grote hoeveelheden toegevoegde suiker, zoet- en smaakstoffen wordt de zure smaak goed gemaskeerd.

Een bijkomend probleem is dat veel drankjes in hersluitbare verpakkingen zitten. Hierdoor is het verleidelijker om zo nu een dan een slokje te nemen, gedurende de dag. Door gedurende de dag steeds een slokje te nemen, wordt iedere keer het gebit blootgesteld aan een zuuraanval. Door deze continue aanvallen, heeft het gebit na verloop van tijd geen kans meer zich te herstellen, waardoor erosie zal gaan optreden.

Ook het fenomeen van de hele dag door fruitstukjes eten, werkt erosie in de hand. Wanneer je fruit wil eten, eet dan in een keer de vrucht op.

 

Hoe is tanderosie te herkennen?

Vaak wordt erosie het eerste gezien op de eerste grote kiezen. In plaats van mooie knobbels (het hoogste deel van de kies), zijn er putjes waar te nemen. Een veel gehoorde klacht is dat de kiezen gevoeliger en geler worden. Vooral de gevoeligheid kan zeer storend zijn.

In plaats van mooie, spitse knobbels, zijn er kuiltjes zichtbaar. Dit zijn de eerste tekenen van tanderosie.

Kan erosie behandeld worden?

Wanneer de erosie zich in het beginstadium bevindt, is behandeling vaak niet nodig. Er zal dan veelal aangegeven worden dat het heel verstandig is, om de veroorzakers van de erosie niet meer te nuttigen (wanneer mogelijk), of in ieder geval drastisch te minderen.

Wanneer tanden en kiezen erg gevoelig zijn geworden, dan zal er wel behandeld moeten worden. Vaak zal in eerste instantie geprobeerd worden om het gebit te herstellen met vullingen. Is de erosie zeer ernstig, dan kan het zijn dat de tanden en kiezen uitgebreider behandeld moeten worden met kronen of facings.

 

Hoe voorkom je erosie?

Hoe langer een zure vloeistof in de mond verblijft, hoe groter de kans dat het glazuur gaat oplossen. Om de tijd te verkleinen dat zure vloeistoffen in de mond verblijven, kun je ze bijvoorbeeld met een rietje drinken. Het lijkt dan ook logisch dat spoelen met, slurpen of nippen aan zure dranken het erosierisico enorm doet stijgen.

’s Nachts is de mond droger, drink daarom bij voorkeur niet vlak voor het slapen nog een zuur drankje. Ook zure vruchten worden ontraden.

Alternatieven voor de zuurhoudende dranken zijn er zeker. Water, melk en gewone thee kunnen zonder problemen gedronken worden. Van koolzuurhoudende dranken wordt vaak gedacht dat ze erosief zijn, maar deze kunnen zonder problemen gedronken worden. Wanneer er geen suiker wordt toegevoegd, leveren yoghurt en karnemelk ook geen problemen op, vanwege het aanwezige calcium.

 

Welke dranken zijn erosief?

Hieronder is een lijst toegevoegd (bron: allesoverhetgebit.nl), waar enkele dranken staan genoteerd en in welke mate ze erosief zijn.

(*****= zeer erosief)

Drankje

Appelsap

Chocomelk

Cola

Cola light

Energy dranken

Icetea

Karnemelk

Melk

Mineraalwater

Multivitamine dranken

Sinas

Sinaasappelsap

Sportdranken

Thee

7up/Sprite/Spa Citroen

Vruchtensappen

Water

Yoghurtdranken

Erosiegraad

****

niet

**

**

*****

*****

niet

niet

niet

***

**

****

**

niet

****

***

niet

niet